Wartości odżywcze i zdrowotne kaszy jęczmiennej

Niegdyś podstawowa potrawa ludu polskiego, od wieków wypierana przez kolejne mody kulinarne, ostatnimi czasy powraca w wielkim stylu jako pożywna baza zdrowych posiłków. Mowa oczywiście o kaszy, a konkretnie o kaszy jęczmiennej, która odzyskuje popularność po długim okresie ziemniaczanej dominacji na stołach rodaków. 

Typy kaszy jęczmiennej

Istnieje kilka rodzajów kaszy jęczmiennej.Wszystkie powstają w procesie obróbki ziaren jęczmienia, a ich nazewnictwo związane jest ze stopniem przetworzenia. Wyróżniamy następujące odmiany:

• pęczak całe ziarno pozbawione łuski,
• pęczak obtaczany (kujawski) całe ziarno pozbawione łuski, obtaczane i polerowane,
• kasza jęczmienna perłowa (mazurska)  całe ziarno pozbawione łuski, poddane łamaniu na duże cząstki i polerowaniu,
• kasza perłowa prażona,
• kasza jęczmienna łamana (wiejska)  całe ziarno poddane oczyszczaniu i obłuszczaniu, a następnie łamaniu bez polerowania.

Pęczak powszechnie uchodzi za produkt gorszy niż pozostałe kasze, a tymczasem jest to ziarno o największych zaletach odżywczych. Wynika to z faktu, że pęczak jest poddawany najmniejszej obróbce, jedynie usuwa się z niego łuskę, ale nie poleruje ani nie rozdrabnia. Warto pamiętać, że najwięcej wartościowych składników znajduje się w ziarnie właśnie pod powierzchnią łuski. 

Walory odżywcze kaszy jęczmiennej

Wielką zaletą kaszy jęczmiennej jest zapobieganie chorobom cywilizacyjnym wywołującym problemy z układem trawiennym. Dzięki dużej zawartości błonnika nierozpuszczalnego spożywanie kaszy reguluje pracę układu trawiennego i ułatwia jelitom oczyszczanie z toksyn. U mężczyzn spożywanie błonnika zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego. Jeden ze składników obficie występującego w pęczaku błonnika rozpuszczalnego, o nazwie beta-glukan pomaga znacząco obniżyć poziom złego cholesterolu LDL. Ponadto kasza jęczmienna zawiera witaminy A, E i K oraz mangan, selen, żelazo, cynk, miedz i magnez. Najwięcej ma jednak witamin z grupy B, które odpowiadają za poprawną pracę układu nerwowego i immunologicznego.

Kasza jęczmienna zawiera składniki, które nie pozwalają na gwałtowne skoki glukozy podczas trawienia. Dzięki temu organizm nie nakłania nas do podjadania słodyczy. Pomimo stosunkowo wysokiej kaloryczności na 100 g suchego produktu, po ugotowaniu objętość kaszy rośnie na tyle, że parametr kaloryczności staje się znacznie korzystniejszy. 

Przygotowując kaszę lepiej nie zalewać jej nadmierną ilością wody, którą następnie musielibyśmy wylać. W owej wodzie znajdowałaby się większość cennych substancji, o których właśnie wspominaliśmy. Gotując kasze perłowe można stosować proporcję 1 szklana kaszy na 2.5 szklanki wody, a w przypadku pęczaku 3 szklanki wody. Po około 20 minutach gotowania, gdy większość wody się wchłonie, można pozostawić przykryty garnek na kilkanaście minut, aby kasza spokojnie doszła.