Jak głód wpływa na zachowanie
Głód powoduje zmiany zachowania i w większości przypadków jest przyczyną niepowodzenia prób odchudzania się poprzez głodzenie.
Uczucie głodu ma niezwykły wpływ na zachowanie człowieka. Głód jest stanem powiązanym z niedoborem pożywienia, a więc składników pokarmowych, które wiąże się z wystąpieniem popędu ukierunkowanego na pobieranie pokarmu. U podłoża wystąpienia tego uczucia, leży obniżenie stężenia glukozy we krwi, która rejestrowana jest w ośrodku głodu i sytości zlokalizowanym w podwzgórzu. Długotrwały głód spowalnia wzrost i rozwój organizmów. Efektem jest szeroko rozumiana apatia. W wyniku głodu może dochodzić nawet do śmierci.
Jak głód wpływa na nasze zachowanie?
Przeprowadzone na studentach badanie na Uniwersytecie w USA miało dramatyczny przebieg. U wszystkich ochotników stosujących dietę ubogo energetyczną myślenie skupiało się jedynie na jedzeniu. Rozmowy rzadko dotyczyły innych tematów. Czytali książki kulinarne lub zaczęli zbierać przepisy. Część z nich udała się na studia związane z żywieniem, a część chciała zająć się sztuką kulinarną, równocześnie porzucając studia i swoje plany zawodowe. Oznacza to, że temat jedzenia zawładnął ich życiem intelektualnym i emocjonalnym. Podobne objawy występują u osób, które nie są poddane żadnym badaniom, jedynie same zmuszają swój organizm do 'głodowania'. Zastanówmy się, czy jak jesteśmy głodni, możemy spokojnie myśleć o czymś innym? Niestety badania wskazują, że 'na głodnego' jesteśmy mniej wydajni i odczuwamy liczne niepożądane objawy.
Podczas głodzenia następują wyraźne zmiany osobowości. Osoby głodne charakteryzuje zwiększona irytacja i agresja. Zatraceniu ulegają więzy emocjonalne. Gdy uczucie głodu trwa dłuższy czas, najczęściej posiłek jest spożywany w samotności. Zmienia się w rytuał. Ilość pożywienia proporcjonalnie wzrasta, do długości oczekiwania na konsumpcję. Dodatkowo badania potwierdzają, że przez głodzenie zanikają potrzeby towarzyskie i seksualne. Zmniejsza się zdolność do wyrażania jakichkolwiek uczuć. Często utracone zostaje poczucie humoru. Osoba głodna jest apatyczna i ponura. Dodatkowo takie osoby w różnych sytuacjach społecznych objawiają brak taktu. Jest to szczególnie widoczne u osób cierpiących z powodu anoreksji. Są to osoby niezwykle wycofane, które podczas większości rozmów wracają do tematów dotyczących jedzenia czy odchudzania. U osób głodzonych częściowo, to znaczy tych, które 'nie mają czasu' spożyć posiłku, wahania nastroju pojawiają się tylko w chwilach odczuwania głodu.
Diety 'głodowe' - czemu zawodzą
Podczas głodzenia następują również zmiany chemiczne, które wynikają z braku dostarczenia substancji odżywczych. Dlatego mózg zwiększa wrażliwość na tematy żywieniowe. Człowiek ma wówczas znaleźć i dostarczyć pokarm w celu wytworzenia energii do działania. Organizm sam selektywnie dobiera informacje, które pozwolą na zaspokojenie podstawowej potrzeby jaką jest dostarczenie pokarmu. Dlatego u osób, które stosują 'głodówki' występują obsesje myślowe dotyczące żywienia. Potrafią bez przerwy liczyć kilokalorie, a w konsekwencji popadają w przykre stany psychiczne. Wreszcie nie wytrzymują okresu trwania reżimu dietetycznego i objadają się bez pamięci.
Radosław SiałkowskiSpecjalista ds. żywienia
Źródła naukowe: Podstawy żywienia i dietoterapia – Nancy J. Peckenpaugh