Wartości odżywcze i zdrowotne kaszy jęczmiennej

Bogactwo witamin i składników mineralnych
Niegdyś podstawowa potrawa ludu polskiego, od wieków wypierana przez kolejne mody kulinarne, ostatnimi czasy powraca w wielkim stylu jako pożywna baza zdrowych posiłków. Mowa oczywiście o kaszy, a konkretnie o kaszy jęczmiennej, która odzyskuje popularność po długim okresie ziemniaczanej dominacji na stołach rodaków.
Typy kaszy jęczmiennej
Istnieje kilka rodzajów kaszy jęczmiennej.Wszystkie powstają w procesie obróbki ziaren jęczmienia, a ich nazewnictwo związane jest ze stopniem przetworzenia. Wyróżniamy następujące odmiany:
- pęczak całe ziarno pozbawione łuski,
- pęczak obtaczany (kujawski) całe ziarno pozbawione łuski, obtaczane i polerowane,
- kasza jęczmienna perłowa (mazurska) całe ziarno pozbawione łuski, poddane łamaniu na duże cząstki i polerowaniu,
- kasza perłowa prażona,
- kasza jęczmienna łamana (wiejska) całe ziarno poddane oczyszczaniu i obłuszczaniu, a następnie łamaniu bez polerowania.
Pęczak powszechnie uchodzi za produkt gorszy niż pozostałe kasze, a tymczasem jest to ziarno o największych zaletach odżywczych. Wynika to z faktu, że pęczak jest poddawany najmniejszej obróbce, jedynie usuwa się z niego łuskę, ale nie poleruje ani nie rozdrabnia. Warto pamiętać, że najwięcej wartościowych składników znajduje się w ziarnie właśnie pod powierzchnią łuski.
Walory odżywcze kaszy jęczmiennej
Wielką zaletą kaszy jęczmiennej jest zapobieganie chorobom cywilizacyjnym wywołującym problemy z układem trawiennym. Dzięki dużej zawartości błonnika nierozpuszczalnego spożywanie kaszy reguluje pracę układu trawiennego i ułatwia jelitom oczyszczanie z toksyn. U mężczyzn spożywanie błonnika zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego. Jeden ze składników obficie występującego w pęczaku błonnika rozpuszczalnego, o nazwie beta-glukan pomaga znacząco obniżyć poziom złego cholesterolu LDL. Ponadto kasza jęczmienna zawiera witaminy A, E i K oraz mangan, selen, żelazo, cynk, miedz i magnez. Najwięcej ma jednak witamin z grupy B, które odpowiadają za poprawną pracę układu nerwowego i immunologicznego.
Kasza jęczmienna zawiera składniki, które nie pozwalają na gwałtowne skoki glukozy podczas trawienia. Dzięki temu organizm nie nakłania nas do podjadania słodyczy. Pomimo stosunkowo wysokiej kaloryczności na 100 g suchego produktu, po ugotowaniu objętość kaszy rośnie na tyle, że parametr kaloryczności staje się znacznie korzystniejszy.
Przygotowując kaszę lepiej nie zalewać jej nadmierną ilością wody, którą następnie musielibyśmy wylać. W owej wodzie znajdowałaby się większość cennych substancji, o których właśnie wspominaliśmy. Gotując kasze perłowe można stosować proporcję 1 szklana kaszy na 2.5 szklanki wody, a w przypadku pęczaku 3 szklanki wody. Po około 20 minutach gotowania, gdy większość wody się wchłonie, można pozostawić przykryty garnek na kilkanaście minut, aby kasza spokojnie doszła.

Radosław SiałkowskiSpecjalista ds. żywienia
Źródła naukowe: Podstawy żywienia i dietoterapia – Nancy J. Peckenpaugh