Za starzenie naszego organizmu wielu naukowców obwinia tzw. wolne rodniki. Często również słyszymy o stresie oksydacyjnym, który przyspiesza ten niepożądany proces. U ludzi ma on nie tylko znaczenie w procesie starzenia się, ale również sprzyja rozwojowi chorób takich jak: miażdżyca, choroba Parkinsona czy Alzheimera, nowotworów, zaćmy, jaskry, ale również alergii, astmy, cukrzycy, otyłości i chorób układu krążenia czy układu oddechowego.
Wolne rodniki
Wolne rodniki atakują komórki naszego organizmu, a w konsekwencji prowadzi to do ich uszkodzenia. Źródłem wolnych rodników jest nie tylko zanieczyszczone środowisko, promieniowanie słoneczne, radio- i chemioterapia, ale również nieprawidłowa dieta, alkohol, nikotyna czy wysiłek fizyczny. Jeśli chodzi o dietę to głównym źródłem wolnych rodników są potrawy o dużej zawartości tłuszczów zwierzęcych i konserwantów.
Trudno byłoby nam zadbać o całość środowiska, w którym żyjemy. Na szczęście możemy przeciwdziałać wolnym rodnikom wspomagając układ immunologiczny poprzez dostarczenie antyoksydantów z pożywieniem.
Antyoksydanty i ich źródła
Do antyoksydantów egzogennych, czyli dostarczanych do organizmu wraz z żywnością należą witaminy E, C i beta-karoten.
Witamina E jest najważniejszym przedstawicielem tej grupy, hamującym rodnikowe utlenianie. To ona spowalnia starzenie się skóry. Poprawia gospodarkę wodną wszystkich warstw skóry, mikrokrążenie w skórze właściwej i wpływa na elastyczność naskórka. Dodatkowo przeciwdziała powstawaniu uszkodzeń, podrażnień i stanów zapalnych oraz łagodzi istniejące już zmiany.
Witamina A (beta-karoten) poprawia koloryt, elastyczność, jędrność i strukturę skóry, ponieważ odpowiada za syntezę kolagenu i elastyny oraz stymuluje syntezę białek fibrynowych. Poprawia krążenie w skórze, gdyż stymuluje powstawanie naczyń krwionośnych. Zmniejsza przebarwienia i zapobiega łojotokowi. Dodatkowo przyspiesza odnowę komórkową warstwy rogowej naskórka. Dzięki temu przeciwdziała powstawaniu zmarszczek.
Witamina C wspomaga działanie witamy E, chroni ściany naczyń krwionośnych przed uszkodzeniem. Dodatkowo stymuluje syntezę kolagenu i przeciwdziała degradacji elastyny. Wykazuje działanie przeciwzapalne, redukuje przebarwienia i działa przeciwzmarszczkowo.
Wspomina się również o witaminie B3, która poprawia koloryt skóry, wygładza ją, zmniejsza przebarwienia i zwęża pory.
Do grupy antyoksydantów należą również flawonoidy, które możemy znaleźć w zielonej herbacie (katechiny) oraz pestkach, skórkach i liściach winogron (flawonole). Te substancje czynne wychwytują wolne rodniki i reaktywne formy tlenu w skórze przez co regenerują powstałe uszkodzenia oraz przyspieszają odnowę tkanek.
Inną grupą są związki roślinne - fitohormony - występujące w różnych częściach i gatunkach roślin (czosnku, pietruszce, grochu, soi, pszenicy, lnie, daktylach, jabłkach, gruszkach). Wykazują działanie przeciwzmarszczkowe.
Mimo iż istnieje wiele teorii na temat starzenia się i jeśli ta teoria jedynie wypełniła jedynie lukę w wiedzy na temat mechanizmów starzenia się i nie ma na nią wystarczających dowodów, to niezaprzeczalnym jest fakt istnienia wielu badań, które potwierdzają, iż dieta zgodna z zasadami zdrowego żywienia, bogata w przeciwutleniacze, rzeczywiście pomaga zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób związanych ze starzeniem się, dzięki czemu pozwala nam 'oszukać czas'.
