Czym jest próchnica?
Próchnica jest uszkodzeniem tkanek zęba, które następuje wskutek działania na powierzchnię zęba kwasów, wytwarzanych przez bakterie, znajdujące się w płytce nazębnej. Tkanki ulegają demineralizacji i dochodzi do odwapnienia szkliwa. Profilaktyka próchnicy jest niezwykle ważna u dzieci, ponieważ zęby mleczne są bardziej podatne na jej występowanie, niż stałe.
Oczywiście dbałość o higienę jamy ustnej przoduje jako metoda zapobiegania próchnicy. Dieta jednak również odgrywa w tym procesie dużą rolę. Związek między składem, jakością i częstością spożywanych produktów żywnościowych, a stanem zębów jest niepodważalny. Próchnica bowiem rozwija się jako efekt nieprawidłowej diety.
Zasady zapobiegania próchnicy u małych dzieci:
- Należy stosować zdrową dietę.
- Ograniczać podawanie węglowodanów oczyszczonych, np.: białego cukru, białej mąki i produktów przetworzonych.
- Wyeliminować zasypianie z butelką i pojenie słodkimi napojami.
- Nauczyć dziecko picia wody.
- Nauczyć dziecko, że po umyciu zębów nic się nie je, ani nic nie pije (tylko wodę).
- Po ukończeniu 1 roku życia można wprowadzać produkty o konsystencji stałej.
- Ograniczyć spożycie słodyczy przez dziecko do minimum.
Należy pamiętać o tym, że małe dziecko ma zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Warto zwrócić uwagę na odpowiednią podaż pełnowartościowego białka i wapnia. Z tego względu należy podawać dużą ilość mleka i produktów mlecznych. Niezwykle ważne jest spożycie odpowiedniej ilości warzyw i owoców, ze względu na zawartość witamin, które są niezbędne do utrzymania zębów w dobrej kondycji. Profilaktyka próchnicy opiera się również na spożyciu produktów, które stymulują widzialnie śliny. Należą do nich twarde sery, które również zwiększają stężenie wapnia w płytce. Dodatkowo należy pamiętać o spożyciu kaszy, roślin strączkowych i orzechów hamujących działanie bakterii.
Największe znaczenie podczas powstawania zmian próchnicowych przypisuje się węglowodanom, ponieważ są one niezbędne do metabolizmu bakterii. Najbardziej "niebezpieczna" jest sacharoza, która występuje w licznych produktach spożywczych. Duże jej ilości znajdują się w produktach zwyczajowo spożywanych przez dzieci, takich jak:
- Słodycze - cukierki, słodkie napoje, dżemy, ciasteczka i desery.
- Owoce suszone i świeże.
- Produkty mleczne.
- Płatki śniadaniowe.
- Dodatki do żywności: keczup, musztarda, sosy sałatkowe.
Trzeba jednak podkreślić, że mleko stanowiące główny składnik pożywienia u niemowląt, zawiera laktozę i nie wykazuje działania próchnicotwórczego. Dodatkowo zawiera wapń i fosforany, które odpowiadają za hamowanie demineralizacji. Dlatego niezwykle ważna jest dieta kobiet w ciąży i niemowląt jako pierwszy etap profilaktyki.